• Ո՞վ կարող է աշխատել որպես ուսուցիչ։

Համաձայն «Հանրակրթության մասին» ՀՀ օրենքի 26-րդ հոդվածի՝ ուսումնական հաստատության ուսուցիչ կարող է լինել այն անձը, որն ստացել է բարձրագույն կրթությամբ մանկավարժական համապատասխան որակավորում կամ ունի բարձրագույն կրթություն և վերջին տասը տարվա ընթացքում տվյալ առարկայի մանկավարժական (կամ ուսուցչական) գործունեության առնվազն հինգ տարվա աշխատանքային ստաժ։

Առնվազն մեկ անգամ հայտարարված մրցույթի արդյունքներով ուսուցչի թափուր տեղը սահմանված պահանջները բավարարող անձով չհամալրվելու դեպքում ուսուցչի տվյալ թափուր տեղի համար հայտարարված հաջորդ մրցույթին կարող է դիմել նաև`

1) տվյալ առարկայի մասնագիտական ոլորտում բարձրագույն կրթություն ունեցող և տվյալ մասնագիտական կրթական ծրագրով կամ առանձին մոդուլներով իրականացվող դասընթացի միջոցով մանկավարժահոգեբանական և ուսումնամեթոդական հմտություններ ապահովող առնվազն 30 կրեդիտ հավաքած անձը.

2) բնագիտություն, տեղեկատվական հաղորդակցական տեխնոլոգիաներ, ճարտարագիտություն, մաթեմատիկա (ԲՏՃՄ) առարկաների մասնագիտական ոլորտում բարձրագույն կրթություն ունեցող անձը՝ աշխատանքի ընդունվելուց հետո՝ մեկ տարվա ընթացքում, մանկավարժահոգեբանական ու ուսումնամեթոդական հմտություններ ապահովող մոդուլներով իրականացվող դասընթացի միջոցով առնվազն 30 կրեդիտ հավաքելու պայմանով։

1-ին և 2-րդ կետերով սահմանված դասընթացը կարող է կազմակերպել կրթության պետական կառավարման լիազորված մարմնի երաշխավորած կազմակերպությունը կամ բարձրագույն ուսումնական հաստատությունը՝ կրթության պետական կառավարման լիազորված մարմնի երաշխավորած կրթական ծրագրով (մոդուլով)։

  • Կարելի՞ է երեխային տանել դպրոց, եթե չի լրացել նրա 6 տարեկանը։

Համաձայն «Հանրակրթության մասին» ՀՀ օրենքի 16-րդ հոդվածի 2-րդ մասի՝ ուսումնական հաստատության առաջին դասարան ընդունվում են այն երեխաները, որոնց 6 տարեկանը լրացել կամ լրանում է տվյալ օրացուցային տարվա դեկտեմբերի 31-ը ներառյալ: Ավելի փոքր տարիքի երեխաների ընդունելությունը ուսումնական հաստատություն արգելվում է:

  • Ինչպե՞ս և ո՞ր լեզվով է իրականացվում ազգային փոքրամասնությանը պատկանող սովորողի ընդունումն ու ուսուցումը հաստատությունում:

ՀՀ ԿԳ նախարարի N 1640-Ն /24.11.2010թ./ հրամանով հաստատված «Դպրոցական տարիքի երեխաներին հանրակրթության մեջ ընդգրկելու, սահմանված ժամկետից ուշ հանրակրթության մեջ ընդգրկվող երեխաների կրթության կազմակերպման և հանրակրթական ուսումնական հաստատությունից սովորողին այլ ուսումնական հաստատություն տեղափոխելու ազատելու կարգի» 5-րդ կետի համաձայն` «Ազգային փոքրամասնությանը պատկանող սովորողի ընդունումը հաստատություն կարող է կատարվել սովորողի ազգային (մայրենի) լեզվով ուսուցմամբ կամ այդ լեզվի դասընթաց ունեցող հաստատությունում (դասարանում), իսկ դրա բացակայության դեպքում ուսուցման լեզվի ընտրությունը կատարում է սովորողի ծնողը (նրա օրինական ներկայացուցիչը): Եթե ազգային փոքրամասնությանը պատկանող սովորողի ազգային (մայրենի) լեզվով ուսուցմամբ կամ այդ լեզվի դասընթաց ունեցող հաստատությունում լիցենզիայով տրված սահմանային տեղերը լրացած են, և տվյալ բնակավայրում բացակայում է այլ հաստատությունում ազգային (մայրենի) լեզվով ուսուցման հնարավորությունը, ապա սովորողի ընդունելությունը տվյալ հաստատություն իրականացվում է՝ անկախ լիցենզիայով տրված սահմանային տեղերի սահմանափակումից»:

  • Ո՞ր լեզվով է կազմակերպվում այն սովորողների ուսուցումը, որոնց ծնողները օտարերկրյա քաղաքացիներ, երկքաղաքացիներ, քաղաքացիություն չունեցող անձինք են, ինչպես նաև այն դեպքում, երբ ծնողներից մեկն է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի։

Օտարերկրյա քաղաքացիները, երկքաղաքացիները, քաղաքացիություն չունեցող անձինք (նրանց օրինական ներկայացուցիչը), ինչպես նաև այն դեպքում, երբ ծնողներից մեկն է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի, իրենք են ընտրում իրենց երեխայի ուսուցման լեզուն:

  • Ո՞ր դեպքում կարող է ուսումնական հաստատություն ընդունելությունն իրականացվել առանց լիցենզիայով տրված սահմանային տեղերի սահմանափակման։

Բոլոր այն բնակավայրերում, որտեղ հաստատությունը տվյալ կրթական աստիճանում կրթություն իրականացնող միակ պետական հաստատությունն է կամ տվյալ համայնքում գործող պետական հաստատություններում տվյալ կրթական աստիճանի համար լիցենզիայով տրված բոլոր տեղերը զբաղված են, սովորողի ընդունելությունը հաստատություն իրականացվում է՝ անկախ լիցենզիայով տրված սահմանային տեղերի սահմանափակումից:

  • Ո՞ր դեպքում կարող են այլ երկրներում օտար լեզվով ուսուցմամբ հաստատություններում (դասարաններում) սովորած Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների երեխաները Հայաստանի Հանրապետություն վերադառնալիս ուսումը շարունակել օտար լեզվով ուսուցմամբ համապատասխան դասարաններում։

Ուսումնառության ընթացքում առնվազն 5 տարի անընդմեջ այլ երկրներում օտար լեզվով ուսուցմամբ հաստատություններում (դասարաններում) սովորած Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների երեխաները Հայաստանի Հանրապետություն վերադառնալիս կարող են ուսումը շարունակել օտար լեզվով ուսուցմամբ համապատասխան դասարաններում` դրանց առկայության դեպքում:

  • Ի՞նչ փաստաթղթեր են անհրաժեշտ տվյալ հաստատություն սովորողի ընդունելության և տեղափոխման համար։

ՀՀ ԿԳ նախարարի N 1640-Ն /24.11.2010թ./ հրամանով հաստատված «Դպրոցական տարիքի երեխաներին հանրակրթության մեջ ընդգրկելու, սահմանված ժամկետից ուշ հանրակրթության մեջ ընդգրկվող երեխաների կրթության կազմակերպման և հանրակրթական ուսումնական հաստատությունից սովորողին այլ ուսումնական հաստատություն տեղափոխելու/ազատելու կարգի» 25-րդ կետի համաձայն՝ սովորողին հաստատություն ընդունելու համար ծնողը (նրա օրինական ներկայացուցիչը) ներկայացնում է`

1) դիմում` ուղղված տնօրենին,

2) սովորողի հանրային ծառայության համարանիշի կամ դրանից օրենքով սահմանված կարգով հրաժարված լինելու մասին տեղեկանքի պատճենը,

3) 3x4 չափի լուսանկար՝ «Կրթության կառավարման տեղեկատվական համակարգում» սովորողի էլեկտրոնային անձնական գործում վերբեռնելու նպատակով,

4) եզրակացություն` «Կյանքի դժվարին իրավիճակում գտնվող երեխաների տեղեկատվական համակարգում» հաշվառված լինելու վերաբերյալ` տրված սոցիալական ծառայություններ տրամադրող տարածքային կառավարման պետական մարմնի կողմից (ըստ անհրաժեշտության),

5) նախնական (արհեստագործական) կամ միջին մասնագիտական կրթական ծրագրեր իրականացնող ուսումնական հաստատություններից տեղափոխվելու դեպքում՝ տեղեկանք տվյալ հաստատությունում ուսումնառության ժամկետների, ուսումնասիրած առարկաների, ուսումնական տարվա ընթացքում տեղափոխվելիս՝ նաև ընթացիկ և կիսամյակային գնահատականների, բացակայությունների քանակի մասին,

6) եզրակացություն՝ տրված սոցիալական ծառայություններ տրամադրող տարածքային կառավարման պետական մարմնի կողմից՝ հանրակրթական հատուկ դպրոց ընդունվելու համար (ըստ անհրաժեշտության),

7) նշված կարգի 29-րդ կետի 3-րդ և 4-րդ ենթակետերով սահմանված դեպքերում` փաստաթուղթ զինվորական կոմիսարիատից:

  • Ե՞րբ են ամփոփվում սովորողի բացակայությունները։

2021-2022 ուումնական տարվա սովորողի բացակայությունների հաշվառումն իրականացվում է ուսումնական տարվա ընթացքում և ամփոփվում է ուսումնական պարապմունքների ավարտից առավելագույնը 10 օր առաջ:

  • Սովորողը քննություններին չներկայանալու դեպքում ինչպե՞ս կարող է հետագայում այն վերահանձնել։

4-րդ դասարանի` տարեկան 1-3 կամ գիտելիքների ստուգումից 1-3 միավոր գնահատված լինելու կամ գիտելիքների ստուգմանը չներկայանալու դեպքերում, եթե դրանց առավելագույն թիվը երեքն է, սովորողը հանձնում է վերաքննություն` հուլիսի 2-8-ը կամ օգոստոսի 20-30-ն ընկած ժամանակահատվածում` հաստատության մեթոդմիավորումների կազմած առաջադրանքների հիման վրա:

9-րդ դասարանի սովորողը տարեկան 1-3 (այդ թվում` քննական առարկաներից) կամ ավարտական քննություններից 1-3 (բանավորի դեպքում) կամ 1-7 (գրավորի դեպքում) միավոր գնահատված լինելու կամ քննության օրը չներկայանալու դեպքում, եթե դրանց առավելագույն թիվը չորսն է, վերաքննություն է հանձնում իր ուսհաստատությունում (բացառությամբ ՀՀ կրթության և գիտության նախարարի 3 մայիսի 2012թ. N 388-Ն հրամանով հաստատված «Ուսումնական հաստատության սովորողների կողմից կրթական ծրագրերի յուրացման ամփոփիչ ստուգման կամ ատեստավորման անցկացման, սովորողների փոխադրման, ավարտման և ուսումնական տարվա ընթացքում բացակայած սովորողի` հաջորդ դասարան կամ հանրակրթության հաջորդ աստիճան փոխադրման կարգի» 20-րդ կետի 1-ին և 2-րդ ենթակետերով սահմանված քննական առարկաների) հուլիսի 2-8-ը կամ օգոստոսի 20-30-ը ընկած ժամանակահատվածում: Առաջադրանքները կազմվում են նշված կարգի 22-24-րդ և 33-րդ կետերի պահանջներին համապատասխան։

12-րդ դասարանի սովորողը տարեկան 1-3 (այդ թվում` քննական առարկաներից) կամ պետական ավարտական քննություններից 1-7 միավոր գնահատված լինելու կամ հունիս ամսին նախատեսված քննության օրը չներկայանալու դեպքում, եթե դրանց առավելագույն թիվը երեքն է, վերաքննություն է հանձնում իր ուսհաստատությունում` հուլիսի 2-8-ը կամ օգոստոսի 20-30-ը ընկած ժամանակահատվածում: Առաջադրանքները կազմվում են նշված կարգի 32-35-րդ կետերի պահանջներին համապատասխան։

  • Ինչպե՞ս են կարգավորվում մարզական հավաքներին և մրցաշարերին մասնակից հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների սովորողների՝ տվյալ ժամանակահատվածի բացակայությունները։

Համաձայն ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարի N 09-Ն /20.03.2020թ./ հրամանով հաստատված Հանրակրթական ուսումնական հաստատություններում հեռավար (դիստանցիոն) կրթության կազմակերպման կարգի 8-րդ կետի 5-րդ ենթակետի պահանջի՝ հեռավար ուսուցում է կազմակերպվում այն երեխաների համար, որոնք առարկայական կամ սպորտային միջազգային օլիմպիադաների կամ մրցաշարերի մասնակիցներ են և հաճախ են բացակայում երկրից:

  • Իրավական ի՞նչ հիմքեր կան հեռավար կրթություն իրականացնելու համար, և հնարավո՞ր է հեռավար ուսուցմամբ կազմակերպել սովորողի կողմից գիտելիքների ամփոփիչ ստուգում կամ ատեստավորման արդյունքում սովորողի փոխադրում։

Հեռավար կրթությունն իրականացվում է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի 20.05.2020թ. N 09-Ն հրամանով հաստատված «Հանրակրթական ուսումնական հաստատություններում հեռավար (դիստանցիոն) կրթության կազմակերպման կարգի» համաձայն։ Հեռավար կրթության տեխնոլոգիաները կիրառվում են ուսումնական, լաբորատոր, գործնական պարապմունքների, ընթացիկ և միջանկյալ գնահատումների (բացառությամբ՝ սովորողների կողմից կրթական ծրագրի յուրացման ամփոփիչ ստուգման կամ ատեստավորման արդյունքում սովորողի փոխադրմանուղղ.) իրականացման ժամանակ, որի կիրառումը չի բացառում, ըստ անհրաժեշտության, սովորող-ուսուցիչ անմիջական հաղորդակցությունը:

  • Ինչպե՞ս մասնակցել դրսեկության ձևով (էքստեռն) ավարտական քննություններին:

Հարցը կարգավորվում է ՀՀ կրթության և գիտության նախարարի 14 հոկտեմբերի 2010 թ. N 1507-Ն հրամանով հաստատված «Դրսեկության ձևով (էքստեռն) փոխադրական և ավարտական քննություններ կազմակերպելու կարգի» պահանջներով։

Հիմնական կրթության վկայական և միջնակարգ կրթության ատեստատ ստանալու համար էքստեռն ավարտական քննությունները կազմակերպվում են 3 քննաշրջաններով.

1-ին քննաշրջան` փետրվարի 15-ից մարտի 15-ը ներառյալ` ըստ նախարարի հաստատած ժամանակացույցի,

2-րդ քննաշրջան` ավարտական և պետական ավարտական քննությունները՝ ըստ ավարտական և պետական ավարտական քննությունների ժամանակացույցի, մյուս առարկաները՝ ըստ նախարարի հաստատած ժամանակացույցի,

3-րդ քննաշրջան` հոկտեմբերի 15-ից նոյեմբերի 15-ը ներառյալ` ըստ նախարարի հաստատած ժամանակացույցի:

  • Ինչպե՞ս է կարգավորվում սոցիալապես անապահով ընտանիքների երեխաների դասագրքերի վարձավճարների փոխհատուցումը։

Համաձայն ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարի N 81-Ն /29.11.2021թ./ հրամանով հաստատված «Հայաստանի Հանրապետության հանրակրթական ուսումնական հաստատությունները դասագրքերով ապահովելու կարգի» 7-րդ կետի` ընտանիքների անապահովության գնահատման համակարգում հաշվառված կամ պետության կողմից իրականացվող սոցիալական աջակցության ծրագրերում ընդգրկված ընտանիքների սովորողներին հատկացվող դասագրքերի համար ներդրումային գումարների փոխհատուցումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի միջոցներից՝ «Սոցիալապես անապահով ընտանիքների երեխաների դասագրքերի վարձավճարների փոխհատուցում» ծրագրի շրջանակում: Հաստատության սոցիալապես անապահով ընտանիքների սովորողների ցուցակը կազմվում է Հաստատության մանկավարժական և ծնողական խորհուրդների համատեղ նիստում և հաստատվում տնօրենի կողմից:

  • Ինչպե՞ս և ի՞նչ ժամկետներում է հաստատության կոլեգիալ կառավարման մարմինը՝ խորհուրդը, տնօրենի պաշտոնի թափուր տեղի համար մրցույթ հայտարարելու մասին որոշում ընդունում։

Տնօրենի թափուր տեղի մրցույթն անցկացվում է համաձայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2010 թվականի N 319-Ն որոշմամբ հաստատված «Պետական հանրակրթական ուսումնական հաստատության տնօրենի ընտրության (նշանակման) կարգի» պահանջների։ Հաստատության կոլեգիալ կառավարման մարմինը` խորհուրդը, տվյալ հաստատության տնօրենի պաշտոնավարման ժամկետը լրանալու օրվանից հաշված, առավելագույնը 70 աշխատանքային օր առաջ, բայց ոչ պակաս, քան 66 աշխատանքային օր առաջ (չներառելով ամառային արձակուրդի ժամանակահատվածը), ընդունում է տնօրենի պաշտոնի թափուր տեղի համար մրցույթ հայտարարելու մասին որոշում:

  • Ի՞նչ ժամկետներում են ընդունվում տնօրենի թափուր տեղի համար մրցույթին մասնակցելու մասին հայտերը, և ե՞րբ է անցկացվում մրցույթը։

Մրցույթին մասնակցելու մասին հայտերն ընդունվում են www.azdarar.am կայքում հայտարարության հրապարակման օրվանից սկսած` 15 աշխատանքային օրվա ընթացքում: Մրցույթն անցկացվում է հայտերի ընդունման վերջին օրվանից հետո՝ 10-րդ աշխատանքային օրը: Մասնակցության հայտերի բացակայության դեպքում փաստաթղթերի ընդունման ժամկետը երկարեցվում է մեկ անգամ՝ տասնհինգ աշխատանքային օրով, որի վերաբերյալ 1 աշխատանքային օրվա ընթացքում տրվում է հայտարարություն՝ համաձայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2010 թվականի N 319-Ն որոշմամբ հաստատված «Պետական հանրակրթական ուսումնական հաստատության տնօրենի ընտրության (նշանակման) կարգի» 4-րդ կետի պահանջի։ Երկարաձգված ժամանակահատվածում դիմող չլինելու դեպքում հայտարարվում է նոր մրցույթ։

  • Ինչպե՞ս է ընտրվում հանրակրթական ուսումնական հաստատության տնօրեն, և արդյոք բացակա խորհրդի անդամի ձայնը փոխանցվո՞ւմ է։

Տնօրեն ընտրվում է բաց քվեարկությամբ՝ քվեարկությանը մասնակցելու իրավունք ունեցող խորհրդի անդամների առնվազն երկու երրորդի կողմ ձայներով: Խորհրդի յուրաքանչյուր անդամ ունի մեկ ձայնի իրավունք: Բացակա խորհրդի անդամի ձայնը չի փոխանցվում:

  • Ինչ եղանակով է համալրվում ուսուցչի թափուր տեղը։

Հանրակրթական ուսումնական հաստատությունում ուսուցչի թափուր տեղը համալրվում է մրցութային կարգով՝ համաձայն ՀՀ կրթության և գիտության նախարարի 15 ապրիլի 2013 թվականի N 396-Ն հրամանով հաստատված «Ուսումնական հաստատության ուսուցչի թափուր տեղի համար անցկացվող մրցույթի օրինակելի կարգի»։ Ուստի, ուսուցիչ աշխատելու համար անհրաժեշտ է մասնակցել ուսուցչի թափուր տեղի համար հայտարարված մրցույթին։

  • Հնարավո­՞ր է ուսումնական հաստատությունում աշխատել ուսուցիչ՝ առանց ուսուցչի թափուր տեղի մրցույթի մասնակցության։

Համաձայն ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի 2020 թ. հոկտեմբերի 14-ի N 40-Ն հրամանով հաստատված «Հայաստանի Հանրապետության կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության կողմից սահմանամերձ կամ բարձրլեռնային բնակավայրերի պետական ուսումնական հաստատություններ համապատասխան մասնագետ գործուղելու կարգի» պահանջների՝ առնվազն 2 անգամ հայտարարված մրցույթի արդյունքներով ուսուցչի թափուր տեղը չհամալրվելու դեպքում հնարավոր է աշխատել ուսուցիչ՝ գործուղվելով ՀՀ մարզերի համապատասխան դպրոցներ։

Դպրոցների կառավարման տեղեկատվական համակարգում 2021 թ. ապրիլի 1-ից գործում է նոր հարթակ, որտեղից կարելի է ստանալ տեղեկատվություն՝ ՀՀ մարզերում առկա հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների ուսուցչի թափուր հաստիքների վերաբերյալ /հղումը՝ https://kadrer.emis.am//։

  • Ե­՞րբ կարող է ուսուցիչը դիմել տարակարգ ստանալու համար։

«Հանրակրթության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» 2022 թ. փետրվարի 9-ի ՀՕ-35-Ն օրենքը ուժի մեջ է մտել 2022 թ. մարտի 3-ից, որով սահմանվել են փոփոխություններ նաև ուսուցիչների տարակարգի շնորհման գործընթացում:

Համաձայն վերոգրյալ օրենքի պահանջների՝ մարտի 3-ից սկսած՝ տարակարգի շնորհման գործընթացը կիրականացվի կրթության պետական կառավարման լիազորված մարմնի կողմից օրենքով սահմանված ենթաօրենսդրական իրավական ակտն ընդունելուց հետո, որով կսահմանվեն տարակարգի շնորհման համար ուսուցչի մասնագիտական չափանիշները:

Հիմք ընդունելով վերոնշյալը՝ անհրաժեշտ է հետևել ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության կայքէջին և տարակարգի շնորհման համար դիմում ներկայացնել ենթաօրենսդրական իրավական ակտի ընդունումից հետո։

  • Թղթային, թե՞ էլեկտրոնային եղանակով է տրվելու հանրակրթական ուսումնական հաստատության պետական ավարտական փաստաթուղթը։

2021-2022 ուսումնական տարվանից՝ հանրակրթական ուսումնական հաստատության պետական ավարտական փաստաթուղթը տրվելու է էլեկտրոնային եղանակով։ Ավարտական փաստաթղթի նմուշը հաստատվել է ՀՀ կառավարության 2000 թվականի հունիսի 15-ի N320 որոշմամբ։

  • Քոլեջի ո՞ր շրջանավարտը կարող է ուսումը շարունակել բուհի 2-րդ կուրսում և կրթության ինչ ձևով:

Քոլեջի բարձր առաջադիմություն ցուցաբերած շրջանավարտների բարձրագույն ուսումնական հաստա­տու­թյուններում համապատասխան մասնագիտությամբ կրթությունը շարունակելու գործընթացը կազմակերպվում է ՀՀ կառավարության 2015 թվականի հուլիսի 8-ի N 752-Ն որոշմամբ:

Հավակնորդների կրթությունը բուհում կազմակերպվում է հետևյալ կերպ` մինչև 2014 թվականը ՄՄՈՒՀ ընդունված hավակնորդների դեպքում՝ առկա կամ հեռակա ուսուցմամբ երկրորդ կուրսում, եթե ուսումնառած և նախընտրած մասնագիտության ուսումնական պլաններով նախատեսված առարկաների (մոդուլների) առարկայական տարբերությունների քանակը չի գերազանցում 8-ը, իսկ հետագա ժամանակաշրջանում ընդունված hավակնորդների դեպքում` միայն հեռակա ուսուցմամբ երկրորդ կուրսում, եթե ուսումնառած և նախընտրած մասնագիտության ուսումնական պլաններով նախատեսված առարկաների (մոդուլների) առարկայական տարբերությունների քանակը չի գերազանցում 8-ը։

Առարկայական տարբերություն է համարվում նախընտրած մասնագիտության ուսումնական պլանով հաստատված, սակայն hավակնորդի կողմից չուսումնասիրված, չգնահատված առարկաների ժամաքանակների կամ մոդուլային ուսումնական ծրագրի բովանդակության համեմատությամբ առնվազն 30 և ավելի տոկոս կազմող տարբերությունը:

Հավակնորդը կամ քոլեջը համապատասխան փաստաթղթերը ներկայացնում է բուհ` մինչև տվյալ տարվա օգոստոսի 30-ը։

Հատկացված տեղերից ավելի դիմումների դեպքում սահմանված կարգով անցկացվում է մրցույթ:

  • Ովքե՞ր կարող են ընդունվել նախնական և միջին մասնագիտական կրթական ծրագրեր իրականացնող ուսումնական հաստատություններ:

ՆՄՄԿ կրթական ծրագրեր իրականացնող ուսումնական հաստատություններ կարող են ընդունվել առկա (ստացիոնար) ուսուցմամբ առնվազն հիմնական կրթություն ունեցող, իսկ հեռակա ուսուցմամբ առնվազն միջնակարգ կրթություն ունեցող անձինք` համաձայն իրենց դիմումի:

Հաստատությունում ընդունելությունն իրականացվում է առանց ընդունելության քննությունների` մրցութային հիմունքով, բացառությամբ` արվեստի, առողջապահության և սպորտի ոլորտի միջին մասնագիտական կրթության մասնագիտությունների: Օտարերկրացիները` իրենց ընտրությամբ, ուսհաստատություն կարող են ընդունվել ընդհանուր հիմունքներով` միայն վճարովի համակարգ կամ ՀՀ կառավարության կողմից սահմանված կարգով:

Հայաստանի Հանրապետության երկքաղաքացիները և ազգությամբ հայ օտարերկրացիները Հաստատություններ կարող են դիմել ընդհանուր հիմունքներով կամ օտարերկրացիների համար Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով` իրենց ընտրությամբ:

Արգելվում է նախնական մասնագիտական (արհեստագործական) և միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների վճարովի համակարգում սովորող, ուսումնառող՝ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության և Վրաստանի Սամցխե-Ջավախք ու Քվեմո-Քարթլի նահանգներում գրանցված և բնակվող հայազգի քաղաքացիների նկատմամբ կիրառել ուսման վարձավճարի ավելի բարձր չափ, քան սահմանված է տվյալ ուսումնական հաստատության համանման պայմաններում սովորող Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների նկատմամբ:

Անվճար ուսուցման տեղերում, մրցութային հիմունքով ընդունվում և ուսումնառում է.

1) մինչև 19 տարին լրանալը հիմնական կրթության հիմքով նախնական (արհեստագործական) կամ միջին մասնագիտական կրթական ծրագրեր իրականացնող պետական ուսումնական հաստատություն ընդունելության կարգով ընդունված ուսանողը` մինչև ուսումնառության ավարտը.

2) 19 և ավելի տարիք ունեցող հիմնական կրթության հիմքով նախնական (արհեստագործական) կամ միջին մասնագիտական կրթական ծրագրեր իրականացնող պետական ուսումնական հաստատություն ընդունելության կարգով ընդունված ուսանողը` մինչև 19 տարին լրանալն ընդունված ուսանողների մրցույթից հետո` թափուր տեղի առկայության դեպքում.

3) միջնակարգ կրթության հիմքով նախնական (արհեստագործական) կամ միջին մասնագիտական կրթական ծրագրեր իրականացնող պետական ուսումնական հաստատություն ընդունելության կարգով ընդունված ուսանողը.

4) միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատություն ընդունված և Հայաստանի Հանրապետության օրենքներով սահմանված արտոնություն ունեցող ուսանողը:

  • Ո՞վքեր կարող են օգտվել ուսման վարձի զեղչից նախնական /արհեստագործական/ և միջին մասնագիտական ուսւոմնական հաստատությունում:

Ուսումնական հաստատությունը կարող է վճարովի հիմունքով սովորող ուսանո­ղական համակազմի մինչև տասը տոկոսին, հաշվի առնելով ուսանողի սոցիալական

վիճակը և բարձր առաջադիմության արդյունքները, իր միջոցների հաշվին մասնակի փոխհատուցել ուսման վճարը`

1) սոցիալապես անապահով (ընտանիքների անապահովության սահմանային միավորից բարձր միավոր ունեցող ընտանիքների) ուսանողներին.

2) միակողմանի ծնողազուրկ (միածնող) ուսանողներին.

3) 3 և ավելի անչափահաս կամ 3 և ավելի ուսանող երեխաներ ունեցող ընտանիքների ուսանողներին.

4) վճարովի ուսուցման համակարգում երկու և ավելի ուսանող երեխաներ ունեցող ընտանիքների ուսանողներին.

5) 1-ին կամ 2-րդ խմբի հաշմանդամ ծնող ունեցող ուսանողներին.

6) հեռավոր լեռնային և սահմանամերձ գյուղերի հանրակրթական դպրոցների ուսուցիչների երեխա-ուսանողներին.

7) մինչև մեկ տարեկան երեխա ունեցող ուսանողներին.

8) ուսանողական նպաստների համակարգում չընդգրկված` բարձր առաջադիմություն ունեցող ուսանողներին` ուսումնական հաստատության հայեցողությամբ:

  • Ե՞րբ և ի՞նչ ժամկետում է կատարվում ուսանողի փոխատեղումը:

Ուսումնական հաստատությունում ուսումնական տարին սկսելուն նախորդող և հաջորդող երկու շաբաթվա ընթացքում իրականացվում է փոխատեղում՝ ըստ մասնագիտությունների: Փոխատեղման արդյունքում անվճար համակարգում ընդգրկված, սակայն նախորդ ուսումնական տարվա արդյունքներով բարձր առաջադիմություն չցուցաբերած ուսանողներն ընդգրկվում են վճարովի համակարգ, իսկ վճարովի համակարգի բարձր առաջադիմություն ունեցող ուսանողները՝ անվճար ուսուցման համակարգ, բացառությամբ` մինչև 19 տարին լրանալը հիմնական կրթության հիմքով ընդունված կամ օրենսդրությամբ սահմանված արտոնություն ունեցող ուսանողների: Ուսումնական հաստատության տնօրենի կողմից երեք աշխատանքային օրվա ընթացքում հրապարակվում է անվճար և վճարովի համակարգ անցած ուսանողների ցանկը և պատշաճ կերպով տեղեկացվում է ուսանողներին:

Յուրաքանչյուր կիսամյակի ավարտից երկու շաբաթ առաջ ուսումնական հաստա­տության տնօրենը տալիս է հայտարարություն` ուսանողներին տեսանելի վայրում, ինչպես նաև ինտերնետային կայքում (առկայության դեպքում) վճարովի հիմունքով սովորող ուսանողի սոցիալական վիճակի և բարձր առաջադիմության արդյունքների հիման վրա ուսման վճարի մասնակի փոխհատուցման վերաբերյալ դիմումներ ընդունելու մասին:

Դիմումներն ընդունվում են հայտարարության օրվանից մինչև կիսամյակի ավարտը, իսկ տվյալ ուսումնական տարում ուսումնական հաստատություն ընդունված ուսանողների դիմումներն ընդունվում են կիսամյակն սկսելուն նախորդող առաջին շաբաթվա ընթացքում: Ուսանողը հաստատության տնօրենի անունով դիմումի հետ մեկտեղ կցում է նաև սահմանված սոցիալական վիճակի վերաբերյալ հավաստող փաստաթղթերը (առկայության դեպքում):

Հաջորդ ուսումնական տարին սկսելուն նախորդող երկու շաբաթվա ընթացքում ուսանողների ուսման վճարի մասնակի փոխհատուցման վերաբերյալ դիմումները և համապատասխան փաստաթղթերը քննարկվում են ուսումնական հաստատության կոլեգիալ կառավարման մարմնի (խորհրդի) նիստում` միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատության տնօրենի ներկայացմամբ: Խորհրդի կողմից հաստատվում է ուսման վճարի մասնակի փոխհատուցում ստացող ուսանողների անվանական կազմը, որը տնօրենի կողմից հրապարակվում և պատշաճ կերպով տեղեկացվում է ուսանողներին երեք աշխատանքային օրվա ընթացքում:

  • Քանի՞ դասաժամի բացակայության դեպքում է քոլեջի կամ ուսումնարանի ուսանողը հեռացվում:

Ժամաքանակը սահմանվում է տվյալ ուսումնական հաստատության ներքին կարգապահական կանոններով:

  • Ո՞ր ուսանողներին է կրթաթոշակ տրվում:

Պետական կրթաթոշակը պետական ֆինանսական խրախուսանք է, որը մրցութային կարգով տրվում է միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատության ուսանողին՝ գերազանց և լավ առաջադիմության, հասարակական ակտիվության, պատշաճ վարքա­գիծ դրսևորելու համար, ինչպես նաև սահմանամերձ կամ բարձր լեռնային բնակա­վայրերի ուսանողներին:

Ուսանողների հասարակական ակտիվությունը բնութագրող ցուցանիշներ են համարվում`

1) մասնակցությունն ուսումնական հաստատության ուսանողական, հասարակական աշխատանքներին.

2) զեկուցումները, ռեֆերատները, հրատարակած աշխատանքները (գիտական ամսա­գրերում և զանգվածային լրատվության միջոցներում).

3) մասնակցությունը միջքոլեջային, քաղաքային, հանրապետական և միջազգային մրցույթներին, օլիմպիադաներին, ուսանողական գիտական նստաշրջաններին, ուսանողական շինարարական ջոկատների աշխատանքներին.

4) այլ ստեղծագործական նախաձեռնություններ` միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատության հայեցողությամբ:

Նախնական մասնագիտական (արհեստագործական) ուսումնական հաստատու­թյունում պետական կրթաթոշակը տրվում է ուսանողական նպաստի համակարգում ընդուն­ված ուսանողին: Պետության կողմից կրթաթոշակ տրվում է Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեից ֆինանսավորվող ուսումնական հաստատությունների ուսանողներին: Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեից չֆինանսավորվող ուսումնական հաստատություններում կրթաթոշակի հատկացման մասին որոշումն ընդունում է հիմնադիրը:

  • Ո՞վքեր կարող են բուհերում օգտվել ուսման վարձի զեղչից:

Ուսման վարձի զեղչից կարող են օգտվել բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների կողմից բակալավրի և մագիստրոսի համար սահմանված միջին որակական գնահատականի (ՄՈԳ) շեմը հաղթահարած հետևյալ կարգավիճակ ունեցող ուսանողները (բացառությամբ 1-ին կուրսի առաջին կիսամյակում սովորողների)՝

1) սոցիալապես անապահով (ընտանիքների անապահովության սահմանային միավորից բարձր միավոր ունեցող ընտանիքների) ուսանողներին` առնվազն 30 տոկոս.

2) 18 տարին լրանալուց հետո առանց ծնողական խնամքի մնացած ուսանողներին մինչև 23 տարին լրանալը` առնվազն 50 տոկոս.

3) 23 տարին չլրացած միակողմանի ծնողազուրկ (միածնող) ուսանողներին` առնվազն 50 տոկոս.

4) մինչև մեկ տարեկան երեխա ունեցող ուսանողներին` առնվազն 50 տոկոս.

5) երեք և ավելի անչափահաս կամ երեք և ավելի ուսանող երեխա ունեցող ընտանիքների ուսանողներին` առնվազն 30 տոկոս.

6) 1-ին կամ 2-րդ խմբի հաշմանդամ, այդ թվում՝ հաշմանդամ ազատամարտիկ ծնող ունեցող ուսանողներին` առնվազն 30 տոկոս.

7) մարտական հերթապահություն իրականացնող զորամասերում մարտական հերթապահության մեջ ընդգրկված պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայություն անցած ուսանողներին` առնվազն 30 տոկոս.

8) սոցիալապես անապահով (ընտանիքների անապահովության գնահատման համակարգում հաշվառված անապահովության 0 միավորից բարձր միավոր ունեցող ընտանիքների) ուսանողներին` առնվազն 20 տոկոս.

9) այլ կարգավիճակ ունեցող ուսանողներին, որը կարող է սահմանել բարձրագույն ուսումնական հաստատությունը:

  • Ո՞ր դեպքում կարող է 1-ին կուրսի առաջին կիսամյակում սովորողն օգտվել ուսման վարձի զեղչից:

Բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ ընդունված և ընտանիքների անապահովության սահմանային միավորից բարձր միավորներ ունեցող 1-ին կուրսի ուսանողներին, ըստ սահմանված չափերի, համապատասխան փաստաթղթերի առկայության դեպքում` տրամադրվում է պետության կողմից ուսանողական նպաստի ձևով ուսման վճարի մասնակի փոխհատուցում: Բակալավրի և ինտեգրացված կրթական ծրագրով սովորողների համար հաշվի են առնում ընդունելության քննություններից ստացած գումարային գնահատականը, իսկ մագիստրատուրայի ուսանողների համար բակալավրի կրթական ծրագրի միջին որակական գնահատականը /ՄՈԳ/:​

  • Որո՞նք են բակալավրի կրթական ծրագրով բուհ ընդունվելու համար անհրաժեշտ փաստաթղթերի ընդունման ժամկետները:

Դիմորդների փաստաթղթերն ընդունվում են տվյալ տարվա մայիսի 5-ից մինչև հունիսի 1-ը ընկած ժամանակահատվածում` մինչև ժամը 18։00-ն: Հայաստանի Հանրապետության երկքաղաքացիների և օտարերկրացիների, օտարերկրյա պետությունների ուսումնական հաստատությունները տվյալ ուսումնական տարում ավարտած Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների, նույն տարվա գարնանային զորակոչից զորացրված կամ մինչև հուլիսի 31-ը զորացրվող դիմորդների, նախնական մասնագիտական (արհեստագործական) և միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների տվյալ տարվա շրջանավարտների փաստաթղթերն ընդունվում են հունիսի 25-ից մինչև հուլիսի 2-ը` մինչև ժամը 18։00-ն:

  • Ի՞նչ փաստաթղթեր են անհրաժեշտ` բակալավրի կրթական ծրագրով բուհ ընդունվելու համար:

Բակալավրի ու անընդհատ և ինտեգրացված կրթական ծրագրով բուհ ընդունվելու համար դիմորդը ներկայացնում է հետևյալ փաստաթղթերը`

լուսանկարով տեղեկանք ավարտական դասարանում սովորելու մասին` հաստատված դպրոցի տնօրենի կողմից (նախորդ տարիների շրջանավարտները ներկայացնում են ավարտական փաստաթուղթ` ատեստատ կամ դիպլոմ).
6 լուսանկար (3 x 4 սմ չափսի).
անձը հաստատող փաստաթուղթ (անձնագիր, նույնականացման քարտ, զինվորական գրքույկ, ծննդյան վկայական, փախստականի վկայական, Հայաստանի Հանրապետության հատուկ անձնագիր, կացության վկայական): Անձնագրի կամ ծննդյան վկայականի բացակայության դեպքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր Հայաստանի Հանրապետության ոստիկանության կողմից տրվող՝ անձը հաստատող ժամանակավոր փաստաթուղթ.
զինվորական գրքույկ և զինվորական կոմիսարիատից տեղեկանք ժամկետային զինվորական ծառայությունն անցած լինելու, ծառայության վայրի և ծառայողական բնութագրի մասին.
արտոնություններից օգտվող դիմորդները ներկայացնում են տվյալ արտոնություններից օգտվելու իրավունքը հավաստող փաստաթղթեր.
միջազգային և հանրապետական մրցույթների (օլիմպիադաներ, փառատոներ) դիպլոմները.
ներբուհական յուրաքանչյուր քննությանը մասնակցելու, ինչպես նաև փաստաթղթերն ընդունելու և ձևակերպելու համար 1500-ական դրամ վճարելու վերաբերյալ անդորրագիրը:

  • Ո՞ր դիմորդները կարող են օգտվել արտոնություններից:

1) Քննությունները դրական միավորներով հանձնելու դեպքում Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի միջոցների հաշվին (համաձայն Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարարության, Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր Հայաստանի Հանրապետության ոստիկանության և Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր ազգային անվտանգության ծառայության տված տեղեկանքների) մրցույթից դուրս ընդունվում են՝

ա. Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ զոհված (մահացած) զինծառայողների երեխաները,

բ. ժամկետային զինվորական ծառայության պարտականությունները կատարելիս հաշմանդամ դարձած քաղաքացիները`

2) Վճարովի համակարգի համար առնվազն անցումային միավորներ հավաքելու դեպքում անվճար ուսուցման համակարգ են ընդունվում`

ա. 1-ին և 2-րդ խմբերի հաշմանդամություն ունեցող անձինք և մինչև 18 տարեկան հաշմանդամ երեխաները.

բ. առանց ծնողական խնամքի մնացած՝ մինչև 23 տարեկան երեխաները:

3) Պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայությունից զորացրված դիմորդները զորացրվելուց հետո` երեք տարվա ընթացքում, քննությունները դրական միավորներով հանձնելու դեպքում`

ա. անվճար ուսուցմամբ ընդունվում են ընդհանուր մրցույթից դուրս (առանձին մրցույթով)` ըստ մասնագիտությունների` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից հաստատված տեղերի։ Մրցութային հավասար միավորների դեպքում առավելություն է տրվում մարտական հերթապահություն իրականացնող զորամասերում պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայություն անցած և ծառայության դրական ցուցանիշներ ունեցող դիմորդին

բ. եթե հայտագրել են միայն վճարովի ուսուցման մասնագիտություն՝ բուհ են ընդունվում մրցույթից դուրս:

4) Առանց ընդունելության քննության Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից հատկացված պահուստային տեղերի հաշվին բուհ են ընդունվում միջնակարգ դպրոցի հանրակրթական առարկաների գծով միջազգային օլիմպիադաների հաղթողները, տարբեր մարզաձևերի գծով աշխարհի և Եվրոպայի առաջնությունների մրցանակակիրները, ովքեր ընդունելության դիմում-հայտում հայտագրել են համապատասխան մասնագիտությունները:

  • Բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների դիմորդները ընդունելության դիմում-հայտում անվճար և վճարովի քանի՞ մասնագիտություն­ներ կարող են նշել:

Դիմորդներն ընդունելության դիմում-հայտում իրենց ընտրությամբ և ցանկացած հաջորդականությամբ հայտագրում են մասնագիտությունները՝ ըստ ուսուցման անվճար և վճարովի համակարգերի: Համաձայն ընդունելության դիմում-հայտի` դիմորդը կարող է մասնակցել մեկ կամ մի քանի բուհերի` մինչև երկու անվճար և մինչև ութ վճարովի մասնագիտությունների մրցույթին` հանձնելով այդ մասնագիտությունների համար սահմանված բոլոր քննությունները։

  • Մրցութային հավասար միավորների դեպքում ո՞ր դիմորդներին է տրվում առավելություն:

Մրցութային հավասար միավորների դեպքում, ըստ հերթակա­նության, առավելություն է տրվում`

1) բոլոր տարիների մեդալակիր դիմորդներին.

2) արվեստի գծով միջազգային և հանրապետական մրցույթների հաղթողներին.

3) դպրոցականների հանրապետական առարկայական օլիմպիադաների առաջին կարգի դիպլոմ ստացած դիմորդներին.

4) Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ հաստատված՝ Հա­յաս­տանի Հանրապետության բուհերի առկա ուսուցմամբ տվյալ ուսումնական տար­վա մասնագիտությունների և ընդունելության քննությունների ցանկում բուհի կողմից նշված առաջին մրցութային քննությունից առավել բարձր միավոր ստացած դիմորդներին.

5) դպրոցի պետական ավարտական քննություններից առավելագույն միջին գնահա­տական գնահա­տական ունեցող դիմորդներին.

6) տվյալ մասնագիտությանը համապատասխան միջին մասնագիտական կրթություն ստացած դիմորդներին:

  • Ի՞նչ պարտավորություն ունի նպատակային ուսուցմամբ /պայմա­նագրա­յին հիմունքներով գործուղված/ ուսանողը:

Նպատակային ուսուցմամբ ուսանող Հայաստանի Հանրապե­տու­թյան քաղաքացիների համար պետությունը երաշխավորում է պետական բարձրա­գույն ուսումնական հաստատություններում մրցութային կարգով անվճար բարձրագույն և հետբուհական կրթություն ստանալու իրավունք: Այս դեպքում մրցու­թային ընդունելությունն իրականացվում է ընդհանուր մրցույթից առանձ­նացված՝ համաձայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշմամբ հաստատ­ված կարգի: Նպատակային ուսուցմամբ ընդունված ուսանողի հետ կնքված պայմա­նագրում պարտադիր ամրագրվում է նաև հետևյալ պայմանը. ուսանողը ավարտե­լուց հետո՝ առնվազն 3 տարի ժամկետով, Հայաստանի Հանրապետության կառա­վա­րության սահմանած կարգով գործուղվում է աշխատելու ուղեգրող կազ­մա­կեր­պության նախատեսած վայրերում: Այս պայմանը չկատարելու դեպքում շրջա­նա­վար­տը Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով և ժամ­կետ­ներում պարտավոր է փոխհատուցել ուսումնառության տարիների համար Հայաս­տանի Հանրապետության պետական բյուջեից տրամադրված ուսանողական նպաստի ձևով ուսման վճարի լրիվ փոխհատուցման չափի և պետական կրթաթոշակի չափի հանրագումարի կրկնապատիկը:

  • Ո՞ր դեպքում է թույլատրվում ուսանողի տեղափոխությունը:

Ուսանողի տեղափոխությունը թույլատրվում է, եթե տեղափոխման պահին ուսումնառած ծրագրի և ընդունող ծրագրի բովանդակությունների տարբերությամբ պայմանավորված՝ առարկայական տարբերությունների թիվը չի գերազանցում 20 կրեդիտը: Հակառակ պարագայում ուսանողին առաջարկվում է փոխադրվել ավելի ցածր կիսամյակում կամ այլ հարակից մասնագիտությամբ սովորելու, որի դեպքում առարկայական անհամապատասխանությունների նշված պահանջը բավարարվում է:

  • Ի՞նչ ժամկետներում են ընդունվում տեղափոխության մասին դիմումները:

Տեղափոխության մասին ուսանողների դիմումներն ընդունվում են համապատասխան ձևով ուսուցման կիսամյակների ուսումնական պարապմունքներին նախորդող և հաջորդող 2 շաբաթվա ընթացքում: Ուսանողը տեղափոխման մասին դիմումը ներկայացնում է իր ուսումնառության բուհի ռեկտորին՝ ակադեմիական տեղեկանք ստանալու համար: Բուհի կողմից ակադեմիական տեղեկանք տրամադրվում է 7 աշխատանքային օրվա ընթացքում:

  • Տեղափոխման դեպքում պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայությունից տարկետման իրավունքով բուհ ընդունված ուսանողը տարկետումը պահպանո՞ւմ է:

Զինվորական ծառայությունից տարկետման իրավունքով բուհ ընդունված ուսանողների տեղափոխության դեպքում տրամադրված տարկետման իրավունքի փոփոխություն չի կատարվում:

  • Ո՞ր դեպքերում չի թույլատրվում ուսանողի տեղափոխություն:

Չի թույլատրվում բակալավրի կրթական ծրագրով առաջին և ավարտական կուրսերում ուսանողի տեղափոխությունը: Մագիստրոսի կրթական ծրագրով ուսումնառողների տեղափոխությունը թույլատրվում է առաջին կիսամյակի ավարտից հետո: Չի թույլատրվում նպատակային տեղերում ընդունված ուսանողների տեղափոխումն այլ բուհ կամ այլ մասնագիտությամբ ուսումնառության:

  • Ինչպե՞ս է իրականացվում բուհից բուհ տեղափոխությունը:

Ուսանողի՝ բուհից բուհ տեղափոխությունը, որի ընթացքում կարող է անցում կատարվել նույն մասնագիտությամբ, մեկ մասնագիտությունից մյուսը կամ փոխվել ուսուցման ձևը (առկա, հեռակա, հեռավար), իրականացվում է ընդունող բուհի ռեկտորին հասցեագրված՝ ուսանողի անձնական դիմումի համաձայն, որին կցվում է նաև սովորած բուհի կողմից տրամադրված ակադեմիական տեղեկանքը: Տեղափոխվող ուսանողի հրամանագրումը կատարում է ընդունող բուհի ռեկտորը` ուսանողի դիմումը, միջնակարգ կրթության ավարտական վկայականը և ակադեմիական տեղեկանքն ստանալուց հետո (մինչև այդ ստուգվում է ակադեմիական տեղեկանքի և ստուգման գրքույկի պատճենի համապատասխանությունը):

  • Ինչպե՞ս է իրականացվում ներբուհական տեղափոխությունը:

Ուսանողի՝ բուհի ներսում տեղափոխությունը, որի ընթացքում կարող է անցում կատարվել մեկ մասնագիտությունից մյուսը կամ փոխվել ուսուցման ձևը (առկա, հեռակա, հեռավար), իրականացվում է բուհի ռեկտորի հրամանով, ուսանողի անձնական դիմումի համաձայն:

  • Ինչպե՞ս է իրականացվում օտարերկրյա բուհերից տեղափոխությունը:

Օտարերկրյա պետական և ըստ մասնագիտությունների հավատարմագրված՝ կրթական ծրագրեր իրականացնող ոչ պետական բարձրագույն ուսումնական հաստատություններից Հայաստանի Հանրապետության բուհեր ուսանողների տեղափոխությունն իրականացվում է վճարովի ուսուցման սկզբունքով: Օտարերկրյա բուհ միջպետական համաձայնագրերով ուսման գործուղված և առողջական վիճակի կամ ուսման գործընթացը խոչընդոտող այլ անհաղթահարելի հանգամանքների պատճառով Հայաստանի Հանրապետություն վերադարձող ուսանողները, ընդունող բուհի ռեկտորի առաջարկությամբ և նախարարության համաձայնությամբ, ուսուցումը կարող են շարունակել անվճար սկզբունքով:

  • Ո՞ր դեպքերում է արգելվում ուսանողին հեռացնել բուհից:

Արգելվում է սովորողներին հեռացնել հիվանդության, արձակուրդների, ակադեմիական արձակուրդի կամ հղիության և ծննդաբերության արձակուրդի ընթացքում:

  • Ե՞րբ է ուսանողը հեռացվում բուհից:
  • Ուսանողը Բուհից հեռացվում է.
  • 1. ակադեմիական անբավարար առաջադիմություն ցուցաբերելու պատճառով՝ կիսամյակի արդյունքներով անհրաժեշտ գումարային կրեդիտներ չհավաքելու դեպքում,
  • 2. բուհի կանոնադրությամբ և ներքին կարգապահական կանոններով նախատեսված պարտականությունների խախտման դեպքերում,
  • 3. բուհի կողմից սահմանված ժամկետում ուսման վարձը չվճարելու դեպքում:
  • Պարտադիր զինվորական ծառայության զորակոչից տարկետման իրավունքով ընդունված, սակայն Բուհից հեռացված ուսանողները զրկվում են տարկետման իրավունքից:

  • Ե՞րբ է ընդհատվում ուսանողի ուսումնառությունը:
  • Ուսանողի ուսումնառությունն ընդհատվում է.
  • 1. ժամկետային զինծառայության զորակոչվելու դեպքում,
  • 2. առողջական վիճակի պատճառով ակադեմիական արձակուրդում գտնվելու դեպքում,
  • 3. հղիության և ծննդաբերության, ինչպես նաև մինչև 3 տարեկան երեխայի խնամքի դեպքերում:

  • Ինչպե՞ս է իրականացվում ակադեմիական պարտքերի վերահանձնումը:

Ընթացիկ անբավարար առաջադիմություն ցուցաբերած ուսանողներին, բացառությամբ պարտադիր զինվորական ծառայությունից տարկետման իրավունքով ընդունված ուսանողների, իրավունք է վերապահվում մինչև ավարտական ուսումնական տարվա սկիզբը լրացնելու առավելագույնը 12 կրեդիտ կազմող ակադեմիական պարտքերը, վերահանձնելով առարկաները ևս 2 անգամ կամ կրկնելով դրանք:

  • Ե՞րբ է շրջանավարտին շնորհվում գերազանցության դիպլոմ:

Գերազանցության դիպլոմ տրվում է ամփոփիչ ատեստավորումը «գերազանց» գնահատականով հանձնած այն շրջանավարտներին, ովքեր ապահովել են միջին որակական գնահատականի (ՄՈԳ) առավելագույն արժեքի 90 %-ը:

  • Ո՞վքեր կարող են մասնակցել «Պատիվ ունեմ» ծրագրին

«Պատիվ ունեմ» ծրագրին կարող են մասնակցել օրենքով սահմանված կարգով շարքային կազմի պարտադիր զինվորական ծառայության ենթակա և Հայաստանի Հանրապետությունում հավատարմագրված բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում բակալավրի կամ դիպլոմավորված մասնագետի կամ ինտեգրացված կրթական ծրագրով առկա ուսուցմամբ սովորող (կամ տվյալ ուսումնական տարվա շրջանակներում դիմորդ հանդիսացող) քաղաքացիները:

  • Դիմորդները ե՞րբ և որտեղ պետք է ներկայացնեն փաստաթղթերը, ի՞նչ փաստաթղթեր են անհրաժեշտ

Դիմորդը զորակոչի նախապատրաստական փուլի ժամանակ, սակայն ոչ ուշ, քան մինչև տվյալ տարվա հունիսի 1-ը իր զինվորական հաշվառման վայրի տարածքային զինվորական կոմիսարիատ է ներկայացնում դիմում, որին կից ներկայացվում է քաղաքացու անձը և Հայաստանի Հանրապետությունում հավատարմագրված բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում բակալավրի կամ դիպլոմավորված մասնագետի կամ ինտեգրացված կրթական ծրագրով առկա ուսուցմամբ սովորելու (կամ տվյալ ուսումնական տարվա շրջանակներում դիմորդ հանդիսանալու) հանգամանքը հաստատող փաստաթղթերի պատճենները, գնահատման և թեստավորման կենտրոնի համապատասխան հաշվի համարին փոխանցված 1500 դրամ վճարի անդորրագիրը:

  • Ե՞րբ է լուծվում ՀՀ ՊՆ և քաղաքացու միջև կնքված պայմանագիրը

ՀՀ ՊՆ և քաղաքացու միջև կնքված պայմանագիրը լուծվում է՝

  • Քաղաքացու կողմից իր հետ կնքած պայմանագիրը վաղաժամկետ լուծելու դիմում ներկայացվելիս,
  • Բարձրագույն ուսումնական հաստատությունից կամ զինվորական պատրաստությունից անկախ պատճառներից ազատվելիս և (կամ) հեռացվելիս,
  • Առկա ուսուցման համակարգից հեռակա ուսուցման համակարգ տեղափոխվելիս:

  • Ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ ՀՀ ՊՆ և քաղաքացու միջև կնքված պայմանագրի լուծումը

Քաղաքացու կողմից պայմանագրից հրաժարվելու կամ բարձրագույն ուսումնական հաստատությունից կամ զինվորական պատրաստությունից անկախ պատճառներից ազատվելու և (կամ) հեռացվելու դեպքում քաղաքացին կորցնում է պարտադիր զինվորական ծառայության զորակոչից տրված տարկետումը և ենթակա է պարտադիր զինվորական ծառայության զորակոչի՝ օրենքով սահմանված կարգով:

Պայմանագիրը վաղաժամկետ դադարեցվելու դեպքում քաղաքացիները, պայմանագրում նախատեսված ժամկետում, բարձրագույն ուսումնական հաստատությանը միանվագ վճարում են այդ հաստատության վճարովի համակարգում տվյալ մասնագիտության գծով ուսումնառության տարիների համար սահմանված ուսման վարձի հանրագումարի կրկնապատիկը, որի հաշվարկը քաղաքացուն ներկայացնում է համապատասխան բարձրագույն ուսումնական հաստատությունը: Պայմանագրում նախատեսված ժամկետում քաղաքացու կողմից հրաժարագինը չվճարվելու դեպքում դրա բռնագանձումն իրականացվում է դատական կարգով՝ համապատասխան բարձրագույն ուսումնական հաստատության կողմից:

  • Ինչպե՞ս է կատարվում ասպիրանտուրայի ընդունելությունը:

Մրցութային կարգով ասպիրանտուրա են ընդունվում մագիստրոսի կամ դիպլոմավորված մասնագետի կրթական աստիճան, իսկ բժշկական մասնագիտություններով՝ բժշկի որակավորում, կլինիկական ուղղվածությամբ բժշկական մասնագիտությունների դեպքում՝ բժիշկ-մասնագետի որակավորում ունեցողները: Ասպիրանտուրա ընդունվելու համար անձի կամ նրա լիազորած անձի կողմից դիմումը տրվում է հաստատության ղեկավարի անունով՝ կցելով հետևյալ փաստաթղթերը՝

1) բակալ­ավրի և մագիստրոսի կամ դիպլոմավորված մասնագետի կամ օրդինատորի դիպլոմի ու դրանց հավելվածների պատճենները (օտարերկրյա պետություններում բարձրագույն կրթություն ստացածների համար` փաստաթուղթ նրանց կրթության համարժեքության մասին).

2) օտար լեզու և ինֆորմատիկա և տեղեկատվահաղորդակցական հիմունքներ առարկաների ատեստավորման վկայականը կամ դրան համապատասխան տեղեկանքը (սահմանված ներքին շեմով՝ բալային գնահատմամբ).

3) ընտրված մասնագիտությամբ հրատարակված առնվազն մեկ գիտական աշխատանքի պատճենը կամ գիտական ռեֆերատ՝ առնվազն 20 տպագրական էջի սահմաններում.

4) ինքնակենսագրություն և երեք լուսանկար (3 x 4 չափսի).

5) քաղվածք աշխատանքային գրքույկից (առկայության դեպքում):

  • Ո՞ր երկրներում է ճանաչվում ՀՀ պետական բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների կողմից տրամադրված ավարտական փաստաթուղթը:

ՀՀ պետական բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների կողմից տրամադրված ավարտական փաստաթուղթը ճանաչվում է Եվրոպական բարձրագույն կրթության տարածքի անդամ 47 երկրների (համաձայն Լիսաբոնի որակավորումների փոխճանաչման կոնվենցիայի), Ասիայի և Խաղաղօվկիանոսյան ավազանի երկրներ (համաձայն Ասիայի և Խաղաղօվկիանոսյան ավազանի երկրների բարձրագույն կրթության որակավորումների ճանաչման միջազգային կոնվենցիայի), Չինաստանի, Լիբանանի և Պարսկաստանի (համաձայն միջպետական համաձայնագրերի) կողմից:

  • Որտե՞ղ կարելի է վերապատրաստվել ասպիրանտուրայի ընդունելության համար սահմանված օտար լեզուների և համակարգչային գիտելիքների ստուգման քննությունների համար:

Բրիտանական խորհուրդ (British Council),
Հայաստանի ամերիկյան համալսարան,
Երևանի պետական համալսարան,
Գյոթեի անվան ինստիտուտի գործընկերը Հայաստանում (Geothe Institute partner in Armenia),
Ալիանս Ֆրանսեզ (Alliance française),
Գիտությունների ազգային ակադեմիա,
Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարան:

  • Ովքե՞ր կարող են հավակնել գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճանի:

Գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճանի կարող են հավակնել այն անձինք, ովքեր ունեն բարձրագույն կրթություն (դիպլոմավորված մասնագետի կամ մագիստրոսի որակավորում) և հանձնել են քննություն Հայաստանի գիտական աստիճանաշնորհման անվանացանկի համապատասխան մասնագիտությունից:

  • Ովքե՞ր կարող են հավակնել գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճանի:

Գիտությունների դոկտորի գիտական աստիճանի կարող են հավակնել այն անձինք, ովքեր ունեն գիտության որոշակի բնագավառում ներդրած գիտական ավանդ և թեկնածուի գիտական աստիճան:

  • Ո՞վ է շնորհում գիտական աստիճան:

Գիտական աստիճան շնորհում է մասնագիտական խորհուրդը՝ հիմք ընդունելով ատենախոսության պաշտպանությունը: Գիտական աստիճանի վկայագիր հանձնում է ՀՀ Բարձրագույն որակավորման կոմիտեն:

  • Ի՞նչ ժամկետում է Բարձրագույն որակավորման կոմիտեն հաստատում գիտական աստիճան շնորհելու մասին խորհրդի որոշումը:

ՀՀ-ում գիտական աստիճանաշնորհման կանոնակարգի պահանջներին որակավորման գործի համապատասխանության և մասնագետի դրական եզրակացության դեպքում Բարձրագույն որակավորման կոմիտեն հաստատում է խորհրդի որոշումը թեկնածուական ատենախոսության համար` այն Կոմիտե մուտքագրվելու օրվանից երեք, իսկ դոկտորական ատենախոսության համար` հինգ ամսվա ընթացքում և հանձնում է գիտական աստիճանի վկայագիր:

  • Ի՞նչժամանակաընթացքում է Բարձրագույն որակավորման կոմիտեն քննարկում գիտական կոչում շնորհելու հարցը:

Բարձրագույն որակավորման կոմիտեն գիտական կոչում շնորհելու հարցը քննարկում է համապատասխան փաստաթղթերը ստանալուց հետո 2 ամսվա ընթացքում:

  • Ինչ է պահանջվում օտարերկրյա պետություններում ստացած գիտական աստիճանի վկայագրի համապատասխանեցման համար, եթե տվյալ անձը ներկա չէ ՀՀ-ում։

Գիտական աստիճանի վկայագրի համապատասխանեցումը՝ համարժեքության ճանաչումը և հաստատումը, կատարվում է գիտնականի դիմումի հիման վրա՝ լիազոր մարմնի կողմից սահմանված փաստաթղթերի և հրատարակված գիտական աշխատանքների առկայությամբ:

Եթե տվյալը անձը ներկա չէ Հայաստանի Հանարպետությունում, ապա համապատասխանեցման գործընթացը իրականացնում է նրա կողմից լիազորված անձը՝ լիազորագրի և գիտական աստիճանի վկայագրի բնօրինակի առկայության դեպքում։

Համապատասխանեցման ենթակա վկայագրի ՀՀ-ում թարգմանության և նոտարական վավերացման համար անհրաժեշտ է կոչումը շնորհած երկրի համապատասխան պետական մարմնի ապոստիլի առկայությունը։

  • Ինչպե՞ս է ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության կողմից կարգավորվում մասնագիտական դպրոց-ստուդիաների, ակումբների, կենտրոնների կրթական գործունեությունը: Այն լիցենզավորման ենթակա գործունեությո՞ւն է, թե՞ոչ:

Լիցենզավորման ենթակա են այն կրթական ծրագրերը, որոնք նշված են «Լիցենզավորման մասին» ՀՀ օրենքի 43-րդ հոդվածի 2-րդ կետի «9.Կրթություն բնագավառ» բաժնում:
Կրթական ծրագրերն են`
հանրակրթական ծրագրեր՝ նախադպրոցական, տարրական, հիմնակական, միջնակարգ,
մասնագիտական կրթական ծրագրեր` նախնական (արհեստագործական/, միջին, բակալավրի, մագիստրոսի:
Միաժամանակ, «Կրթության մասին» ՀՀ օրենքի 10-րդ հոդվածի համաձայն` կրթական ծրագիրը սահմանում է որոշակի մակարդակ և ուղղվածություն ունեցող կրթության բովանդակությունը, անհրաժեշտ գիտելիքների և հմտությունների ծավալը: Մասնավորապես, մասնագիտական կրթական ծրագրերը նպատակաուղղված են կրթության հանրակրթական և մասնագիտական մակարդակների հաջորդականության միջոցով համապատասխան որակավորման մասնագետների պատրաստմանը, կարողությունների և հմտությունների ձևավորմանը, գիտելիքների ծավալի ու որակավորման բարձրացմանը:
Վերոգրյալ հաստատությունները հանդիսանում են լրացուցիչ կրթական ծրագրեր իրականացնող միավորներ, որոնց գործունեությունը նպատակաուղղված է հիմնական ծրագրերից դուրս սովորողների կրթական պահանջմունքների բավարարմանը, նրանց որակավորման բարձրացմանը, ուստի այն չի հանդիսանում լիցենզավորման ենթակա գործունեության տեսակ:

  • Ո՞ր դեպքում է ուսումնական հաստատության կողմից տրված դիպլոմը համարվում պետական նմուշի ավարտական փաստաթուղթ:

Հայաստանի Հանրապետության պետական մարմինների և պետական ոչ առևտրային կազմակերպությունների համար բարձրագույն կրթության մասին վկայող փաստաթուղթը պետական կամ հավատարմագրված ոչ պետական բարձրագույն ուսումնական հատատության կողմից տրված ավարտական փաստաթուղթն է:

  • Ո՞ր պահանջների բավարարման դեպքում է տրվում կրթական գործունեության լիցենզիա:

ՀՀ կառավարության 2009թ.հուլիսի 9-ի N 808-Ն որոշմամբ սահմանված կարգով իրավաբանական անձը ՀՀ ԿԳ նախարարության լիցենզավորման գործակալություն է ներկայացնում`
հիմնական մանկավարժական և պրոֆեսորադասախոսական կազմ,
լաբորատոր բազա և ուսումնական տարածք,
ուսումնամեթոդական ապահովում,
գրադարանային-տեղեկատվական համակարգեր,
ուսումնաարտադրական պրակտիկայի բազա:

  • Լիցենզավորման համար նախատեսված փաստաթղթերը կարելի՞ է ներկայացնել էլեկտրոնային տարբերակով:

ՀՀ ԿԳ նախարարության /www.edu.am/ էլեկտրոնային կայքէջում www.e-gov.am էլեկտրոնային կառավարման պատուհանով լիցենզավորման համար նախատեսված փաստաթղթերը կարելի ներկայացնել էլեկտրոնային տարբերակով՝ ըստ կայքի ցուցումների:

  • Քանի՞ օրվա ընթացքում է տրվում կրթական ծրագրերով գործունեության լիցենզիան:

Կրթական ծրագրերով գործունեություն իրականացնելու թույլտվությունը՝ լիցենզիան, բարդ ընթացակարգով տրվող լիցենզիա է, որը տրվում է հայտատուի կողմից` փաստաթղթերը ներկայացնելուց 23 աշխատանքային օրվա ընթացքում, եթե օրենքով այլ ժամկետ նշված չէ:

  • Ինչպիսի՞ պարգևներ է շնորհում ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությունը:

ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությունը շնորհում է`
1. հուշամեդալ,
2. պատվոգիր,
3. շնորհակալագիր,
4. գերազանց առաջադիմության մեդալ,
5. գովասանագիր

  • Ու՞մ է շնորհվում վաստակավոր մանկավարժի պատվավոր կոչում:

Վաստակավոր մանկավարժի պատվավոր կոչում է շնորհվում`
1. ուսուցիչներին՝ ուսումնական հաստատությունում առնվազն 15 տարի աշխատելու դեպքում,
2. դաստիարակներին՝ ուսումնական հաստատությունում առնվազն 15 տարի աշխատելու դեպքում,
3. դասախոսներին՝ ուսումնական հաստատությունում առնվազն 15 տարի աշխատելու դեպքում,
4. կրթության ոլորտի աշխատակիցներին՝ առնվազն 15 տարվա ստաժ ունենալու դեպքում:

  • Ի՞նչ փաստաթղթեր են անհրաժեշտ` հանրակրթական ուսումնական հաստատությունից ստացված միջնակարգ կրթության ատեստատը և հիմնական կրթության վկայականը վերականգնելու համար:

Անհրաժեշտ փաստաթղթերի ցանկ.
1. քաղվածք՝ շրջանավարտի ավարտած ուսումնական հաստատության մանկավարժական խորհրդի նիստի արձանագրությունից՝ ավարտական փաստաթղթի կորստի վերաբերյալ,
2. գնահատականներով տեղեկանք՝ համապատասխան ուսումնական հաստատությունից,
3. միջնորդագիր՝ համապատասխանաբար ՀՀ մարզպետարանների /Երևանի քաղաքապետարանի/ կրթության վարչություններից և նախարարության ենթակայության պետական և ոչ պետական ուսումնական հաստատության տնօրենի կողմից,
4. անձնագրի կամ ծննդյան վկայականի պատճենը:

  • Ինչ փաստաթղթեր են անհրաժեշտ` կորցրած դիպլոմի կրկնօրինակը վերականգնելու համար:

Դիպլոմի կրկնօրինակը վերականգնելու համար անհրաժեշտ են հետևյալ փաստաթղթերը`
1. հայտարարություն թերթում՝ դիպլոմի կորստյան վերաբերյալ,
2. ՀՀ ոստիկանությունից տեղեկանք՝ դիպլոմի կորստյան վերաբերյալ,
3. միջնորդագիր՝ ուսումնական հաստատության տնօրենի կողմից,
4. արխիվային տեղեկանք

  • Միջնակարգ կրթության ատեստատները և հիմնական կրթության վկայականները ուսումնական հաստատություններին տրամադրվու՞մ է վճարովի, թե՞ անվճար:

ՀՀ ԿԳ նախարարի 2010թ. հունիսի 22-ի 609-Ն հրամանով հաստատված կարգի համաձայն՝ վճարովի հիմունքներով ավարտական փաստաթղթերը տրվում են միայն ոչ պետական ուսումնական հաստատություններին:

  • Ո՞ր օտարերկրյա պետություններն են ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությանը հատկացնում կրթաթոշակներ` տվյալ երկրի բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում ուսանելու նպատակով:

Ներկայումս ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությունն իրականացնում է կրթաթոշակային ծրագրեր` Ռուսաստանի դաշնության, Բուլղարիայի Հանրապետության, Ռումինիայի, Լեհաստանի Հանրապետության, Հորդանանի Հաշիմյան Թագավորության, Վրաստանի և Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում բարձրագույն և հետբուհական կրթություն ստանալու համար:

  • Ի՞նչ կարգով են իրականացվում օտարերկրյա պետությունների բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում միջպետական համաձայնագրերով ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությանը հատկացված կրթաթոշակային տեղերի համար մրցույթները:

ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությունում կրթաթոշակային ծրագրերն իրականացվում են ՀՀ կրթության և գիտության նախարարի 31.10.2011թ. N 1205 հրամանով հաստատված «Օտարերկրյա պետությունների բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում միջպետական համաձայնագրերով Հայաստանի Հանրապետության կրթության և գիտության նախարարությանը հատկացված կրթաթոշակային տեղերի մրցույթի անցկացման (բակալավրի, դիպլոմավորված մասնագետի, մագիստրոսի, ասպիրանտուրայի (ինտերնատուրա, օրդինատուրա) և դոկտորանտուրայի կրթական ծրագրերով)» կարգի համաձայն:

  • Ի՞նչպես կարող են սփյուռքահայ դիմորդներն ընդունվել ՀՀ բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ:

Սփյուռքահայ դիմորդները ՀՀ ուսումնական հաստատություններ կարող են ընդունվել ընդhանուր հիմունքներով և համաձայն ՀՀ կառավարության 28.04.2011թ. թիվ 700-Ն որոշմամբ հաստատված «Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ օտարերկրյա քաղաքացիների, ինչպես նաև օտարերկրյա պետություններում գործող Հայաստանի Հանրապետության դիվանագիտական ծառայության մարմիններում աշխատող դիվանագետների ընտանիքների անդամների ընդունելության» կարգի

  • Ի՞նչպես կարող են սփյուռքահայ դիմորդները սովորել անվճար հիմունքներով:

Յուրաքանչյուր ուսումնական տարվա համար ՀՀ կառավարության կողմից սփյուռքահայերի համար տրամադրվում են 70 անվճար տեղեր` ՀՀ բուհերի բակալավրիատում ուսանելու նպատակով:

  • Ո՞ր մասնագիտությամբ կարող են սովորել անվճար համակարգում:

Անվճար տեղերը տրամադրվում են մանկավարժական, հայագիտական և արվեստի մասնագիտություններով դիմող դիմորդներին:

  • Ի՞նչպես են բաշխվում անվճար տեղերը:

Անվճար տեղերի բաշխմանը մասնակցելու համար դիմորդը պետք է նախատեսված կարգով հուլիսի 1-ից օգոստոսի 20-ն ընկած ժամանակահատվածում ներկայացնի իր փաստաթղթերը և մասնակցի գիտելիքների ստուգմանը: Հայոց լեզվին և մասնագիտական առարկաներին տիրապետելու պարագայում, բուհի քննական եզրակացության հիման վրա, դիմորդի գործը դրվում է ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության կողմից ստեղծվող հանձնաժողովի նիստի քննարկմանը: Քննարկման արդյունքում անվճար ուսուցման իրավունք ստացած դիմորդները ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության համապատասխան ուղեգիր-նամակով դիմում են բուհ` հետագա ձևակերպումները կատարելու համար:

  • Եթե սփյուռքահայ դիմորդը հանդիսանում է երկքաղաքացի և ավարտել է դպրոցը Հայաստանում, կարո՞ղ է դիմել բարձրագույն ուսումնական հաստատություն՝ օտարերկրյա քաղաքացիների համար նախատեսված կարգով:

Սփյուռքահայ դիմորդը, ով հանդիսանում է երկքաղաքացի և ավարտել է դպրոցը Հայաստանում, կարող է դիմել բարձրագույն ուսումնական հաստատություն՝ օտարերկրյա քաղաքացիների համար նախատեսված կարգով:

  • Որտե՞ղ է իրականացվում բժիշկների, պրովիզորների և միջին բուժաշխատողների հետդիպլոմային մասնագիտական ուսուցումը:

Հայաստանի Հանրապետությունում բժիշկների, պրովիզորների և միջին բուժաշխատողների հետդիպլոմային մասնագիտական ուսուցումն իրականացվում է Երևանի Մ. Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանում՝ նախապես հաստատված ուսումնական պլանի հիման վրա:

  • Պարտադի՞ր է բժիշկների, պրովիզորների և միջին բուժաշխատողների մասնագիտական վերապատրաստումը:

Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ՀՀ օրենսդրությամբ սահմանված կարգով ինքնուրույն բժշկական և (կամ) դեղագործական գործունեության իրավունք ստացած բժիշկ և պրովիզոր մասնագետները պարտավոր են համապատասխան մասնագիտական որակավորում ստանալուց կամ վերջին մասնագիտական կատարելագործում ստանալուց հետո ոչ ուշ, քան 5 տարվա ընթացքում անցնել տվյալ մասնագիտության գծով կատարելագործում: (ՀՀ կառավարության 1994թ. հուլիսի 19-ի N 330 որոշում)

  • Ովքե՞ր կարող են մասնակցել բժիշկների, պրովիզորների և միջին բուժաշխատողների պարտադիր մասնագիտական կատարելագործմանը՝ ՀՀ պետական բյուջեով նախատեսված միջոցների հաշվին:

ՀՀ պետական բյուջեի միջոցներով պետական պատվերի շրջանակում կատարելագործման դասընթացներին առաջնահերթության կարգով ընդգրկվում են ՀՀ-ում գործող պետական բժշկական հաստատություններում աշխատող այն մասնագետները, ովքեր համաձայն ՀՀ կրթության և գիտության նախարարի համապատասխան հրամանի`
Առաջին կամ երկրորդ խմբի հաշմանդամներ են:
ՀՀ և ԼՂՀ սահմանների պաշտպանության ժամանակ կամ ծառայողական պարտականությունները կատարելիս զոհված կամ հաշմանդամ դարձած կամ նրանց հավասարեցված անձանց ընտանիքի անդամներ են:
Հաշվառված են ընտանիքների անապահովության գնահատման համակարգում:
Աշխատում են բարձրլեռնային սահմանամերձ համայնքներում:
3 և ավելի անչափահաս երեխաներ ունեցող ընտանիքի անդամ են:
Ուսուցման վճարովի համակարգում 2 և ավելի ուսանող ունեցող ընտանիքի անդամ են:

  • Ի՞նչ է հարատև կրթությունը:

Հարատև կրթությունը անձի՝ ամբողջ կյանքի ընթացքում ձեռք բերած ուսուցման գործընթացն է՝ ֆորմալ, ոչ ֆորմալ և ինֆորմալ կրթության միջոցով, որի արդյունքում անհատը ձևավորում կամ կատարելագործում է իր գիտելիքները, կարողությունները և հմտությունները, ինչպես նաև արժեհամակարգը:

  • Ի՞նչ է ոչ ֆորմալ կրթությունը:

Ոչ ֆորմալ կրթությունը (ուսուցումը) լրացուցիչ ուսուցման ծրագիր կամ ծրագրերի ամբողջություն է, որն իրականացվում է համապատասխան ուսումնական հաստատության (հաստատությունների) կամ այդ գործառույթն իրականացնելու իրավասություն ունեցող կազմակերպության և (կամ) ծառայության միջոցով, սակայն չի հանգեցնում որակավորման աստիճանի շնորհման և ուսուցման արդյունքների պաշտոնական ճանաչման, բացառությամբ Հայաստանի Հանրապետության օրենքներով սահմանված դեպքերի:

  • Ի՞նչ է ինֆորմալ կրթությունը:

Ինֆորմալ կրթությունը անձի՝ առօրյա և ընտանեկան կյանքի, հանգստի, ժամանցի, աշխատանքային գործունեության և այլ տարբեր գործողությունների արդյունքում ձեռք բերված ուսուցումն է, որի արդյունքները, որպես կանոն, կանխամտածված չեն անձի կողմից որպես նպատակային ուսումնառություն, կազմակերպված և համակարգված չեն ժամանակի կամ ռեսուրսների առումով, չեն հանգեցնում արդյունքների պաշտոնական ճանաչման, բացառությամբ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված դեպքերի:

  • Որո՞նք են այն իրավական փաստաթղթերը, որոնց հիման վրա իրականացվում է օտարերկրյա որակավորումների /դիպլոմների, սերտիֆիկատների, վկայականների/ ճանաչումը ՀՀ-ում:

ՀՀ-ում օտարերկրյա կրթական փաստաթղթերի ճանաչման գործընթացն իրականացվում է Լիսաբոնի ճանաչման կոնվենցիայի, առանձին երկրների հետ գոյություն ունեցող միջպետական և փոխճանաչման համաձայնագրերի և ազգային կրթական օրենսդրության համաձայն:

  • Որո՞նք են ՀՀ-ում օտարերկրյա որակավորումների ճանաչումն իրականացնող մարմինները:

Օտարերկրյա որակավորումների ճանաչումն իրականացվում է տարբեր մարմինների կողմից` ակադեմիական կամ մասնագիտական գործունեություն ծավալելու համար` Ակադեմիական փոխճանաչման և շարժունության ազգային տեղեկատվական կենտրոնի (ԱՓՇԱՏԿ), բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների և մասնագիտական մարմինների կողմից, որոնք պատասխանատու են տվյալ ոլորտի համար:

  • Ի՞նչ փաստաթղթեր են անհրաժեշտ որակավորումների ճանաչման համար:

Կրթական փաստաթղթի գնահատման համար անհրաժեշտ է ներկայացնել`
Անձնագրի կամ նույնականացման քարտի պատճեն:
Կրթությունը հաստատող փաստաթուղթ (բնօրինակ և/կամ նոտարի կողմից վավերացված թարգմանություն):
Կրթությունը հաստատող փաստաթղթի ներդիր, հավելված կամ այլ նմանատիպ փաստաթուղթ, որոնցում նշված են կրթական ծրագրի մանրամասները` ուսումնական վերջնարդյունքներ, կրեդիտներ, գնահատականներ, ավարտական պահանջներ և այլն (բնօրինակ և/կամ նոտարի կողմից վավերացված թարգմանություն):
Այլ տիպի ապացույցներ, այդ թվում` նախորդ կրթությունը հավաստող փաստաթղթեր, մասնագիտական գործունեություն ծավալելու թույլտվություն, աշխատանքային փորձը հաստատող փաստաթղթեր:
Վճարման անդորրագիր:

  • Ինչպիսի՞ տեղեկանքներ է տրամադրում Ակադեմիական փոխճանաչման և շարժունության ազգային տեղեկատվական կենտրոնը:

ԱՓՇԱՏԿ-ը տրամադրում է որակավորումների ճանաչման, խորհրդատվական և այլ տիպի տեղեկանքներ: Ճանաչման և խորհրդատվական տեղեկանքներն ունեն միասնական ձևաչափ, որի մեջ ներառվում է բուհի հավատագրման, կրթական ծրագրի որակի, տևողության և կրթության ձևի, կրեդիտների քանակի, որակավորման մակարդակի և դրա ակադեմիական և մասնագիտական իրավունքների վերաբերյալ տեղեկատվություն: Այլ տիպի տեղեկանքները մեծամասամբ վերաբերվում են գնահատման և կրեդիտային համակարգերին, կրթական ծրագրերին, որակավորումների ազգային շրջանակներին և այլն:

  • Որո՞նք են այն իրավական փաստաթղթերը, որոնց հիման վրա իրականացվում է օտարերկրյա որակավորումների /դիպլոմների, սերտիֆիկատների, վկայականների/ ճանաչումը ՀՀ-ում:

ՀՀ-ում օտարերկրյա կրթական փաստաթղթերի ճանաչման գործընթացն իրականացվում է Լիսաբոնի ճանաչման կոնվենցիայի, առանձին երկրների հետ գոյություն ունեցող միջպետական և փոխճանաչման համաձայնագրերի հիման վրա, ինչպես նաև ազգային կրթական օրենսդրության համաձայն:

  • Որո՞նք են ՀՀ-ում օտարերկրյա որակավորումների ճանաչումն իրականացնող մարմինները:

Օտարերկրյա որակավորումների ճանաչումն իրականացվում է տարբեր մարմինների կողմից` ակադեմիական կամ մասնագիտական գործունեություն ծավալելու համար` Ակադեմիական փոխճանաչման և շարժունության ազգային տեղեկատվական կենտրոնի (ԱՓՇԱՏԿ), բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների և մասնագիտական մարմինների կողմից, որոնք պատասխանատու են տվյալ ոլորտի համար:

  • Ի՞նչ փաստաթղթեր են անհրաժեշտ որակավորումների ճանաչման համար:

Կրթական փաստաթղթի գնահատման համար անհրաժեշտ է ներկայացնել`

  • անձնագրի կամ անձը հաստատող այլ փաստաթղթի պատճեն,
  • կրթությունը հաստատող փաստաթուղթ (բնօրինակ և/կամ նոտարի կողմից վավերացված թարգմանություն),
  • կրթությունը հաստատող փաստաթղթի ներդիր, հավելված կամ այլ նմանատիպ փաստաթուղթ, որում նշված են կրթական ծրագրի մանրամասները` ուսումնական վերջնարդյունքներ, կրեդիտներ, գնահատականներ, ավարտական պահանջներ և այլն (բնօրինակ և/կամ նոտարի կողմից վավերացված թարգմանություն),
  • այլ տիպի ապացույցներ, այդ թվում` նախորդ կրթությունը հավաստող փաստաթղթեր, մասնագիտական գործունեություն ծավալելու թույլտվություն, աշխատանքային փորձը հաստատող փաստաթղթեր,
  • վճարման անդորրագիր:
  • Ինչպիսի՞ տեղեկանքներ է տրամադրում Ակադեմիական փոխճանաչման և շարժունության ազգային տեղեկատվական կենտրոնը:

ԱՓՇԱՏԿ-ը տրամադրում է որակավորումների ճանաչման, խորհրդատվական և այլ տիպի տեղեկանքներ: Ճանաչման և խորհրդատվական տեղեկանքներն ունեն միասնական ձևաչափ, որի մեջ ներառվում է բուհի հավատագրման, կրթական ծրագրի որակի, տևողության և կրթության ձևի, կրեդիտների քանակի, որակավորման մակարդակի և դրա ակադեմիական և մասնագիտական իրավունքների վերաբերյալ տեղեկատվություն: Այլ տիպի տեղեկանքները մեծամասամբ վերաբերվում են գնահատման և կրեդիտային համակարգերին, կրթական ծրագրերին, որակավորումների ազգային շրջանակներին և այլն: